Quãng là gì? Hiểu đúng về quãng trong âm nhạc và guitar

Khi học nhạc lý, có một khái niệm cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng, đó là “quãng”. Dù bạn học guitar, piano hay bất kỳ nhạc cụ nào khác, việc hiểu quãng sẽ giúp bạn nắm được cấu trúc âm nhạc, chơi solo, xây dựng hợp âm và ứng dụng lý thuyết vào thực hành một cách dễ dàng hơn.

Vậy quãng là gì? Phân loại ra sao? Cách tính quãng như thế nào trên đàn guitar? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ, chi tiết nhưng đơn giản – dù bạn mới bắt đầu cũng có thể nắm được.

---

1. Quãng là gì?

Quãng là khoảng cách giữa hai nốt nhạc.
Ví dụ: từ nốt C đến nốt D là một quãng – vì có một khoảng cách giữa chúng.

Trong âm nhạc, chúng ta không chỉ quan tâm đến hai nốt riêng lẻ, mà còn quan tâm đến khoảng cách giữa chúng – tức quãng, vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến giai điệu, hợp âm, hòa âm, v.v.

---

2. Tại sao cần học quãng trong guitar?

• Giúp bạn hiểu rõ cấu trúc hợp âm và cách tạo ra hợp âm mới

• Biết cách xây dựng scale, chơi lead guitar hiệu quả hơn

• Tập luyện ear training – nhận diện cao độ bằng tai

• Hiểu sâu hơn về cấu trúc cần đàn, không chỉ học thuộc vị trí nốt

• Dễ dàng hơn khi chuyển tông (transpose)

---

3. Cách gọi tên quãng

Tên của quãng được xác định dựa trên số bậc giữa hai nốt.
Ví dụ:

• C đến D → quãng 2 (C–D là bậc thứ 2)

• C đến E → quãng 3

• C đến G → quãng 5

• C đến C (cao hơn 1 quãng tám) → quãng 8 (octave)

Tuy nhiên, đó mới chỉ là số bậc. Để gọi tên đầy đủ, bạn cần biết thêm loại quãng:

Các loại quãng phổ biến:

• Quãng đúng (Perfect): quãng 1, 4, 5, 8

• Quãng trưởng (Major): 2, 3, 6, 7

• Quãng thứ (Minor): là quãng trưởng hạ thấp nửa cung

• Quãng tăng (Augmented): quãng đúng hoặc trưởng tăng thêm nửa cung

• Quãng giảm (Diminished): quãng đúng hoặc thứ giảm đi nửa cung

---

4. Cách đếm quãng bằng bán cung

Trong âm nhạc phương Tây, giữa mỗi nốt nhạc có một số lượng bán cung (half step) nhất định.
Một bán cung = khoảng cách nhỏ nhất trên đàn guitar (mỗi ngăn trên cần đàn là 1 bán cung).

Ví dụ:

• C → C# là 1 bán cung

• C → D là 2 bán cung

Đây là số bán cung tương ứng với các quãng thông dụng:

---

5. Cách học và ứng dụng quãng trên đàn guitar

Trên cần đàn guitar, mỗi ngăn là 1 bán cung. Việc học quãng giúp bạn:

• Xác định nhanh khoảng cách giữa các nốt

• Biết được 2 nốt cách nhau bao nhiêu quãng

• Dễ dàng xây dựng hợp âm hoặc scale ngay trên đàn

Ví dụ đơn giản:

Nếu bạn chơi nốt C ở dây 5 ngăn 3 (nốt C), và nốt E ở dây 4 ngăn 2 (nốt E), thì đây là quãng 3 trưởng (4 bán cung).

---

6. Cách ghi nhớ quãng hiệu quả

• Học kết hợp với âm thanh thực tế (nghe và cảm nhận khoảng cách)

• Dùng hình mẫu quãng trên cần đàn (fretboard shapes)

• Thường xuyên luyện tập so sánh quãng, ví dụ:

  • Quãng 5 nghe mạnh mẽ

  • Quãng 3 nghe êm dịu

• Áp dụng vào việc chơi hợp âm, solo, đệm hát

Hiểu về quãng là một bước đệm quan trọng để bạn học nhạc lý vững vàng và chơi guitar chủ động hơn. Từ việc học scale, hợp âm đến solo – mọi thứ đều dựa trên nền tảng quãng.

Hãy bắt đầu bằng việc làm quen với các quãng cơ bản như quãng 3, quãng 5, quãng 8… và thử tìm chúng trên cây đàn của bạn. Việc luyện tập đều đặn sẽ giúp bạn nhớ và cảm âm tốt hơn mỗi ngày.