Ngày 34: Hát đúng nhịp để đệm đúng hợp âm

Chào các bạn, đây là bài học thứ 34 trong Chuỗi 45 ngày Lý thuyết Guitar cơ bản!

---

🎤 Hát Đúng Nhịp Để Đệm Đúng Hợp Âm

Rất nhiều người chơi guitar gặp một vấn đề tưởng chừng đơn giản: chơi hợp âm thì đúng, nhịp thì đều, nhưng khi hát vào thì mọi thứ… lệch nhau. Vấn đề cốt lõi nằm ở chỗ: không cảm được nhịp trong lời hát, dẫn đến đệm không đúng thời điểm. Hiểu được nhịp điệu trong câu hát – tức là biết khi nào chữ bắt đầu, chữ nào rơi vào phách mạnh, câu hát kéo dài mấy phách… – sẽ giúp bạn đệm guitar chính xác hơn, tự nhiên hơn, và có khả năng đệm cho người khác hát hoặc tự đàn tự hát mà không bị trật nhịp.

---

I. Lời hát cũng có nhịp như gõ trống

Nhiều người nghĩ nhịp chỉ nằm ở tay đánh đàn. Nhưng thật ra, lời hát cũng đi trên nhịp. Khi một ca sĩ hát, mỗi chữ họ hát ra sẽ rơi vào một thời điểm xác định trên dòng nhịp – có thể là đầu nhịp, giữa nhịp, cuối nhịp, hay “lửng” giữa hai phách. Ví dụ, trong nhịp 4/4:

|……………………….  1   và      2   và    3    và   4  và….. | | Chiều nay không có mưa bay ướt trên đôi bờ vai…. |

Ở đây, chữ “Có” có thể rơi vào phách 1, “mưa” vào “và” của phách 1, v.v. Khi bạn hát đúng thời điểm này, hợp âm bạn đệm sẽ khớp nhạc tự nhiên, vì mỗi chữ “gắn đúng vào khung”.

---

II. Nếu hát lệch nhịp, đệm sẽ bị sai hợp âm

Rất nhiều bạn chơi guitar đúng nhịp đếm trong đầu: “1 – 2 – 3 – 4”, và chuyển hợp âm đúng từng ô nhịp. Nhưng nếu hát lệch nhịp (bắt đầu hát trễ hơn, hoặc sớm hơn), thì hợp âm sẽ không rơi đúng vào từ cần đệm, và nghe như… lệch bài. Ví dụ: Giả sử bạn muốn đệm bài “Nơi này có anh” – Sơn Tùng. Câu hát đầu là:

“Em là ai từ đâu bước đến nơi đây dịu dàng chân phương…”

Nếu bạn bắt đầu hát trễ, bạn sẽ đổi hợp âm sai vị trí, vì chữ “ai” phải rơi vào nhịp 1, còn bạn thì mãi đến phách 3 mới hát → mọi hợp âm trôi đi, câu hát chệch khỏi nền nhạc → nghe sai hoàn toàn.

---

III. Làm sao để hát đúng nhịp?

Đây là kỹ năng cần luyện dần, nhưng không quá khó. Dưới đây là cách thực hành:

Với

1. Chordify (trực tuyến), bạn có thể:

• • Tải bài hát bất kỳ hoặc tìm trên Youtube

  • Phần mềm tự hiện hợp âm theo thời gian thực

  • Mỗi hợp âm sẽ rơi đúng điểm rơi nhịp → bạn hát theo và quan sát xem mình vào đúng lúc hợp âm chuyển chưa

---

IV. Hợp âm không “đặt lên chữ” – mà đặt vào “thời điểm chữ được hát”

Đây là hiểu lầm lớn với người mới:

• Họ nghĩ chữ nào có hợp âm ghi phía trên thì phải bấm hợp âm khi hát đúng chữ đó
• Nhưng thật ra: hợp âm cần được bấm đúng thời điểm, còn chữ hát có thể rơi vào sau hoặc trước đó chút ít. (hợp âm thường tuân theo phách và nhịp).

Bạn cần liên kết những lý thuyết trong bài học ngày thứ 33 và bài này để xem nhịp của một bài hát, từ có có thể kết hợp đệm hợp âm cũng như hát phải đúng nhịp (4/4, 2/4, 3/4, 6/8)

---

V. Ứng dụng: hát đúng → đệm đúng → cảm âm tốt hơn

Khi bạn làm chủ được nhịp trong lời hát, bạn sẽ:

• Biết chuyển hợp âm đúng thời điểm dù không cần sheet
• Đệm cho người khác hát dễ hơn – kể cả khi họ hát nhanh, chậm
• Tập cảm âm tốt hơn – vì bạn nghe được phách, từ đó đoán hợp âm đúng hơn
• Vừa đàn vừa hát.

---

VI. Tổng kết

“Không ai hát lệch nhịp mà đệm vẫn hay được.” Biết nhịp, biết lời đang rơi vào đâu trong dòng chảy thời gian, là điều giúp bạn đệm mượt, có nhạc tính và giao tiếp tốt với cả bài hát.

Hãy luyện hát và dậm chân cùng lúc. Dù không dùng đàn, việc hát đúng phách sẽ giúp bạn cảm được khung nhịp bên trong bài hát, từ đó chơi guitar dễ hơn gấp nhiều lần.

---

👉 Hẹn gặp lại các bạn ở bài học tiếp theo!