Ngày 33: Tìm điểm rơi để đổi hợp âm đúng lúc

Chào các bạn, đây là bài học thứ 33 trong Chuỗi 45 ngày Lý thuyết Guitar cơ bản!

---

Tìm Điểm Rơi Để Đổi Hợp Âm Đúng Lúc

Biết bấm hợp âm là một chuyện, nhưng biết khi nào cần đổi hợp âm trong một bài hát lại là một kỹ năng khác. Rất nhiều người mới tập guitar có thể chơi đúng hợp âm, đúng nhịp, nhưng bài hát vẫn nghe… không khớp. Nguyên nhân thường nằm ở chỗ đổi hợp âm sai thời điểm – quá sớm, quá trễ, hoặc không trùng với giai điệu đang hát. Để khắc phục điều đó, bạn cần học cách tìm điểm rơi – tức là chỗ chính xác mà hợp âm cần được chuyển sang hợp âm tiếp theo.

---

I. “Điểm rơi” là gì?

Trong âm nhạc, “điểm rơi” là thời điểm mà bạn cần đánh hoặc chuyển hợp âm mới để ăn khớp với giai điệu và nhịp điệu của bài hát. Nó không chỉ liên quan đến kỹ thuật giữ nhịp, mà còn là cách bạn kết nối giữa đệm guitar và lời hát. Thường thì điểm rơi của hợp âm sẽ trùng với:

• Một phách mạnh trong nhịp (thường là phách 1 hoặc 3)
• Một âm quan trọng trong giai điệu (âm chủ, âm nhấn)
• Sự chuyển đổi đoạn trong cấu trúc bài (ví dụ: hết câu hát, vào điệp khúc…)

---

II. Nhịp 4/4 và điểm rơi thường gặp

Trong nhịp 4/4, mỗi ô nhịp có 4 phách. Thông thường:

• Phách 1 là nơi đổi hợp âm rõ ràng nhất
• Một số bài có thể đổi ở phách 3 nếu một ô nhịp chứa 2 hợp âm

Ví dụ:

| C | G | Am | F | → Mỗi hợp âm nằm đúng vào phách 1 của mỗi ô nhịp

Cách đếm sẽ là:

C (1 2 3 4) → G (1 2 3 4) → Am (1 2 3 4) → F (1 2 3 4)

Với một số bài nhanh, mỗi hợp âm chỉ kéo 2 phách:

| C G | Am F | → Khi đó, C ở phách 1, G ở phách 3

---

III. Làm sao để tìm được điểm rơi khi chỉ nghe hoặc nhìn lời?

Đây là phần quan trọng: bạn không phải lúc nào cũng có bản nhạc chi tiết. Vậy nên bạn phải nghe hoặc nhìn lời và cảm được chỗ hợp âm “rơi xuống”.

Cách làm:

1. Đọc hoặc hát lời bài hát vừa đủ chậm để cảm được nhịp 1 – 2 – 3 – 4
2. Gõ tay theo nhịp
3. Nghe xem chữ nào trong câu hát bắt đầu vào nhịp mạnh (thường là chữ đầu câu hoặc đầu cụm)
4. Hợp âm thường rơi đúng vào chữ đó, hoặc ngay trước chữ đó nửa phách

📌 Ví dụ: Lời bài hát: “Sau tất cả,  mình lại trở về với nhau…” → Hợp âm rơi vào từ “Cả” rơi vào phách 1 → hợp âm bắt đầu từ đó → Hợp âm tiếp theo có thể đổi tại từ “nhau”.

---

IV. Nhận biết điểm rơi bằng giai điệu

Ngoài lời, bạn có thể tìm điểm rơi bằng âm thanh của giai điệu. Cách làm:

• Nghe đoạn melody hoặc ca sĩ hát
• Chú ý thay đổi rõ ràng trong cao độ hoặc cảm xúc → đó thường là điểm chuyển hợp âm.

Ví dụ: Trong giọng C trưởng, thì hợp âm C nghe ổn định, “về nhà”. Hợp âm F mang lại sự “phát triển”, “rẽ hướng”. Hợp âm G thường là “cái kết”, “cao trào” chuẩn bị về nhà. Tập nghe nhiều lần và chơi thử cùng một đoạn với nhiều cách đổi hợp âm, bạn sẽ thấy phiên bản nào “vừa tai” hơn – đó chính là điểm rơi đúng.

---

V. Luyện tập cách tìm điểm rơi

1. Chọn một bài hát đơn giản (4 hợp âm, nhịp 4/4, tempo vừa phải)
2. Nghe kỹ lời và dậm chân.
3. Đánh hợp âm chỉ khi bạn cảm thấy “chỗ này cần chuyển”
4. So sánh với phần mềm Chordify (phần mềm này có trực tuyến trên máy tính hoặc tải về trên điện thoại, rất trực quan và dễ hiểu, nhưng các bạn đừng bị phụ thuộc vào phần mềm, phải tự mình dò dẫm trước, sau đó mới so sánh để xác định bản thân đã đúng hay chưa).

---

VI. Tổng kết

Tìm điểm rơi không phải là việc quá phức tạp – nhưng cần luyện tai, luyện cảm, và nhất là luyện chơi chậm để cảm nhận nhịp. Khi bạn chuyển đúng thời điểm, bài hát sẽ tự nhiên, thoải mái, và người hát có thể theo bạn dễ dàng hơn nhiều.

---

👉 Hẹn gặp lại các bạn ở bài học tiếp theo!