Công Thức Tạo Hợp Âm Cơ Bản Từ Âm Giai

Chắc hẳn mọi người ai cũng biết về hợp âm guitar là gì rồi phải không nào, hoặc là ít nhất thì cũng phải “sơ sơ” chứ nhỉ :)). Nhưng có một khái niệm mà mình nghĩ là còn khá mới tại Việt Nam, đặc biệt là khiến cho các bạn mới tiếp xúc với Guitar cảm thấy khá bối rối, đó là “Âm giai”. Vậy thì trong bài này, mình sẽ chia sẻ cho các bạn về mối liên hệ giữa hợp âm và âm giai, mà thực ra thì Âm giai là gốc của mọi lý thuyết Guitar đó các bạn, hợp âm cũng sinh ra từ Âm giai mà thôi, vậy chúng ta cùng đi đến với khái niệm này nhé!

1. Âm giai là gì?

Âm giai (scale) là tập hợp các nốt nhạc sắp xếp theo một trật tự nhất định về cao độ. Trong âm nhạc phương Tây, phổ biến nhất là âm giai trưởng (major scale) và âm giai thứ (minor scale). Đây là nền tảng để tạo ra giai điệu, hòa âm và đặc biệt là hợp âm.

Ví dụ: Âm giai Đô trưởng (C major) gồm các nốt:
C – D – E – F – G – A – B

Âm giai nó giống như là nguyên liệu để các bạn chơi nhạc vậy đó, như ví dụ ở trên, các bạn có 07 nguyên liệu tương ứng với 07 note nhạc, mà khi ta chơi từng note lên, theo một tuyến giai điệu “hay hay” nào đó, người ta gọi là “lead”, “solo”. Còn nếu gom từ 3 note trở lên chơi cùng lúc, người ta gọi là hợp âm, vậy thì:

2. Hợp âm là gì?

Hợp âm (chord) là tập hợp ít nhất 3 nốt nhạc được vang lên cùng lúc theo một cấu trúc nhất định. Mỗi hợp âm được tạo ra từ các bậc của âm giai.

Việc chọn 3 note trở lên để chơi cùng lúc không phải là ngẫu nhiên đâu, mà có một hệ thống lý thuyết quyết định đằng sau nó, và lý thuyết đó mang tên là Triad (tri là 3) gồm 3 note theo quy ước đặc biệt.

3. Cách tạo hợp âm ba (Triad)

Hợp âm ba là loại hợp âm phổ biến nhất, gồm 3 nốt:

• Nốt gốc (Root)

• Nốt bậc ba (Third)

• Nốt bậc năm (Fifth)

Chúng ta lấy ví dụ từ âm giai Đô trưởng:
C – D – E – F – G – A – B

Công thức tạo hợp âm trưởng (Major chord):

1 – 3 – 5
→ Từ C major scale: C – E – G
→ Đây là hợp âm C major

Công thức tạo hợp âm thứ (Minor chord):

1 – ♭3 – 5
→ Dùng cùng âm giai, nhưng hạ bậc 3 đi nửa cung
→ Từ C major scale: C – E♭ – G
→ Đây là hợp âm C minor

Lưu ý: Dù âm giai bạn dùng là trưởng, bạn vẫn có thể tạo hợp âm thứ bằng cách thay đổi bậc 3.

Bảng công thức hợp âm ba cơ bản:

4. Cách tìm các hợp âm trong âm giai

Mỗi bậc trong âm giai trưởng có thể tạo thành một hợp âm riêng, theo công thức sau:

Ví dụ: Từ âm giai C major
C – D – E – F – G – A – B
→ Các hợp âm tương ứng:
C – Dm – Em – F – G – Am – Bdim

Nắm vững công thức tạo hợp âm là bước đầu giúp bạn xây dựng kiến thức âm nhạc bài bản. Khi quen thuộc, bạn sẽ dễ dàng chuyển sang các hợp âm phức tạp hơn như hợp âm bảy (7th), hợp âm mở rộng (add9, sus4…) và ứng dụng vào chơi nhạc một cách linh hoạt hơn.