Ngày 35: Tạo tiết tấu riêng: từ mẫu đơn giản đến biến thể cá nhân

Chào các bạn, đây là bài học thứ 35 trong Chuỗi 45 ngày Lý thuyết Guitar cơ bản!

---

Tạo Tiết Tấu Riêng: Từ Mẫu Đơn Giản Đến Biến Thể Cá Nhân

Khi bạn mới học guitar, việc sử dụng các mẫu strumming có sẵn như “↓ ↓ ↑ ↑ ↓ ↑” hay “↓ – ↓ ↑ – ↑ ↓ ↑” là điều hoàn toàn hợp lý – chúng giúp bạn giữ nhịp, làm quen với chuyển động tay phải và chơi được hàng trăm bài hát. Nhưng sau một thời gian, bạn sẽ muốn bài hát của mình nghe khác đi một chút, đậm chất cá nhân hơn, hoặc đơn giản là thay đổi tiết tấu theo cảm xúc. Đó chính là lúc bạn bước vào giai đoạn: tạo tiết tấu riêng. Không cần phải sáng tác gì quá phức tạp – chỉ cần hiểu cấu trúc nhịp và một vài nguyên tắc cơ bản, bạn đã có thể biến một mẫu quen thuộc thành một phiên bản rất riêng của mình.

---

I. Bắt đầu từ mẫu chuẩn: Strumming 8 nhịp

Mẫu tiết tấu cơ bản nhất trong nhịp 4/4 là:

↓ ↑ ↓ ↑ ↓ ↑ ↓ ↑

Đây là mẫu 8 nhịp nhỏ (8 eighth notes), còn gọi là “full 8-beat”, trong đó mỗi lần “xuống” là rơi vào số đếm (1–2–3–4), và mỗi lần “lên” là rơi vào chữ “và” (“and”). Cách đếm:

1 và 2 và 3 và 4 và

Đây là nền tảng để tạo ra hầu hết các mẫu strumming trong guitar đệm hát hiện đại.

---

II. Biến mẫu: Bỏ bớt nhịp → tạo không gian

Một trong những cách đơn giản nhất để tạo biến thể là bỏ bớt một vài nhịp trong mẫu gốc. Ví dụ, từ:

↓ ↑ ↓ ↑ ↓ ↑ ↓ ↑

Bạn có thể bỏ cú đánh vào nhịp 2 và 4:

↓ – ↓ ↑ – ↑ ↓ ↑

Đây chính là mẫu ballad kinh điển, được dùng trong vô số bài nhạc Việt. Tiếp tục phát triển, bạn có thể thử:

↓ – ↓ – ↑ ↓ ↑ → Nhấn rõ phách 1 và 3, tạo sự chắc chắn

Hoặc:

↓ – ↑ – ↓ ↑ – ↑ → Tạo tiết tấu “rung”, nhẹ, mượt

---

III. Thay đổi vị trí nhấn – tạo cá tính

Bạn có thể làm cho mẫu nghe lạ tai hơn bằng cách nhấn vào phách lửng, tức là các nhịp “và” – nơi mà bình thường không ai đánh mạnh. Ví dụ:

↓ – ↑ – ↓ ↑ – ↑ → Ở đây, nhấn vào “và” sau phách 3, tạo điểm rơi bất ngờ

Cách này rất hay dùng trong nhạc funk, indie, hoặc acoustic nhẹ.

---

IV. Kết hợp kỹ thuật: nghỉ – chặn – gảy nhẹ

Tiết tấu không chỉ là gảy đều hay không, mà còn là cảm giác âm thanh mà bạn tạo ra trong mỗi nhịp. Một mẫu như:

↓ x ↓ ↑ – x ↓ ↑ (trong đó “x” là tiếng chặn dây)

→ Sẽ nghe rất chắc, giàu nhịp điệu, mặc dù về cơ bản vẫn nằm trong cấu trúc 8 nhịp. Bạn có thể:

• Dùng palm mute nhẹ để tạo tiếng “bụp”
• Chặn dây tay trái để ngắt âm
• Gảy dây ngoài hợp âm để tạo cảm giác trôi (ghost strum)

Tất cả đều là cách tạo tiết tấu riêng mà không cần đổi mẫu

---

V. Gợi ý cách luyện: Tạo – thử – cảm

1. Chơi mẫu 8 nhịp gốc: ↓ ↑ ↓ ↑ ↓ ↑ ↓ ↑
2. Chọn 1 hoặc 2 vị trí để bỏ hoặc nghỉ → Ví dụ: nghỉ ở “và” của 2 và 4
3. Lặp đi lặp lại vòng hợp âm quen thuộc (C – G – Am – F)
4. Nghe lại và cảm nhận: mẫu mới có ổn không? Có đều tay không? Có phù hợp lời hát không?

Nếu có thể, hãy ghi âm lại quá trình thử nghiệm của bạn. Khi nghe lại, bạn sẽ phát hiện được chỗ nào hay, chỗ nào thừa.

---

VI. Khi nào cần tạo tiết tấu riêng?

• Khi bạn tự viết bài hát mới
• Khi bạn cover lại bài quen thuộc theo phong cách cá nhân
• Khi bạn cần biến tấu lại tiết tấu để không gây nhàm chán
• Khi bạn muốn tăng cảm xúc cho từng đoạn bài (verse nhẹ – chorus mạnh…)

---

VII. Tổng kết

Bạn không cần là nhạc sĩ để tạo một mẫu strumming riêng. Bạn chỉ cần một mẫu gốc, một chút cảm giác nhịp, và sự tò mò khám phá.

Tiết tấu không cố định – nó giống như cách bạn nói chuyện bằng đàn guitar. Khi bạn tự tạo ra cách nói của mình, bạn đã bắt đầu chơi nhạc chứ không chỉ lặp lại.

---

👉 Hẹn gặp lại các bạn ở bài học tiếp theo!