Ngày 13: Giới thiệu khái niệm hợp âm (chord là gì?)

Đây là bài học thứ 13 trong Chuỗi 45 ngày Lý thuyết Guitar cơ bản!

1. Hợp âm là gì?

Hợp âm (Chord) là tập hợp từ hai hoặc nhiều nốt nhạc được vang lên đồng thời. Trong âm nhạc phương Tây hiện đại (bao gồm cả guitar), hợp âm là nền tảng để tạo ra hòa âm – tức là sự phối hợp các âm thanh cùng lúc để tạo cảm xúc, màu sắc cho bản nhạc. Thông thường, một hợp âm cơ bản gồm ba nốt: gốc (root), bậc ba (third) và bậc năm (fifth). Đây được gọi là hợp âm ba (triad). Ví dụ:

• Hợp âm C trưởng (C major) gồm ba nốt: C – E – G
• Hợp âm A thứ (A minor) gồm ba nốt: A – C – E

2. Các loại hợp âm cơ bản

Dựa vào tính chất của các nốt bên trong, hợp âm được phân loại như sau:

a. Hợp âm trưởng (Major chord)

• Gồm: Gốc + Bậc 3 lớn (major third) + Bậc 5 đúng (perfect fifth)
• Âm thanh: tươi sáng, mạnh mẽ
• Ví dụ: C = C – E – G

b. Hợp âm thứ (Minor chord)

• Gồm: Gốc + Bậc 3 nhỏ (minor third) + Bậc 5 đúng
• Âm thanh: buồn, sâu lắng
• Ví dụ: Am = A – C – E

c. Hợp âm tăng (Augmented chord)

• Gồm: Gốc + Bậc 3 lớn + Bậc 5 tăng (augmented fifth)
• Âm thanh: căng thẳng, kỳ lạ

d. Hợp âm giảm (Diminished chord)

• Gồm: Gốc + Bậc 3 nhỏ + Bậc 5 giảm (diminished fifth)
• Âm thanh: hồi hộp, không ổn định

Trên đây  là các loại hợp âm từ cơ bản đến nâng cao, nhưng trước tiên, bạn chỉ cần nắm rõ về hợp âm trưởng và hợp âm thứ là đã có thể chơi được hầu hết các bài hát mà các bạn yêu thích rồi. Sau này khi đã thành thục, bạn có thể mở rộng lên các “hợp âm màu” để khiến cho bài hát có cảm xúc đặc biệt hơn, màu sắc hơn. Và sau đây là cách mà người ta đặt tên cho các hợp âm.

3. Cách hợp âm được đặt tên

Tên hợp âm thường bắt đầu bằng tên nốt gốc, theo sau là ký hiệu mô tả:

Tên hợp âm	Ký hiệu	Ý nghĩa
C	C	C trưởng
A thứ	Am	A minor
D7	D7	D trưởng 7
Gmaj7	Gmaj7	G trưởng 7 (major 7th)
Bdim	Bdim	B giảm
Eaug	E+	E tăng

4. Hợp âm và vai trò trong bản nhạc

Khi đệm các bài hát, chúng ta không thể nào chỉ đơn đơn lẻ vài nốt lẻ tẻ, nghe rất đơn điệu và nhàm chán, không thể “hỗ trợ”, “nâng đỡ” ca sỹ hát được, vì vậy mà chúng ta sẽ chơi nhiều nốt cùng một lúc, tạo nên một giai điệu hài hòa, đầy đặn, là vùng đệm vững chắc hỗ trợ cho giọng hát -> và đó chính là vai trò của hợp âm. Việc xác định các nốt nào được chơi cùng nhau chính là tìm ra bản chất của sự hài hòa, công việc này đã được các nhạc sĩ thực hiện, công việc của chúng ta chỉ là hiểu, nhớ và sử dụng phù hợp. Suy cho cùng thì các thể loại khác của Guitar như Lead, Solo, Fingerstyle… đều dựa trên vòng các hợp âm, vì vậy việc hiểu và sử dụng hợp âm một cách chính xác là kỹ năng thiết yếu của bất kì ai muốn giỏi Guitar.

5. Hợp âm trên guitar

Guitar là nhạc cụ lý tưởng để đệm hợp âm vì:

• Các thế tay (chord shapes) có thể được ghi nhớ bằng hình ảnh
• Chơi hợp âm bằng cách bấm dây và quạt hoặc gảy toàn bộ các dây

Các bạn xem thêm video dưới đây để biết cách đọc kí hiệu hợp âm bằng hình ảnh nhé:

---

Kết luận

Hợp âm là xương sống của âm nhạc, là công cụ để bạn đệm hát, sáng tác và ứng biến. Nắm vững lý thuyết về hợp âm sẽ giúp bạn chơi guitar có chiều sâu và hiệu quả hơn.